یکی از شایعترین آلرژیهای غذایی دوران کودکی حساسیت نوزاد به پروتئین شیر گاو مصرفی توسط مادر است که در بیش از ۷ درصد نوزادان و خردسالان مشاهده میشود. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند کمتر از نوزادانی که شیر خشک میخورند دچار این نوع حساسیت میشوند. عدم تحمل پروتئین شیر عارضهای است که در اثر آن دستگاه گوارش کودکان خردسال، به ویژه نوزادان، نسبت به پروتئین شیر حساسیت نشان میدهد. در نهایت حساسیت اکثر کودکان از بین میرود و به ندرت پیش میآید که علائم تا دوران بزرگسالی استمرار داشته باشد. بسیاری از نوزادان به غذاهایی مانند تخم مرغ و بادام زمینی نیز حساسیت دارند. اگر فرزندتان به شیر آلرژی دارد، باید شیر، فراوردههای لبنی و تمام غذاهای حاوی شیر را از رژیم غذایی وی حذف کنید.
اگر تصور میکنید که علت بیقراری مداوم نوزادتان عدم تحمل یا حساسیت به شیر گاو است، بهتر است به متخصص کودکان مراجعه کنید. متخصص اطفال نوزاد را معاینه میکند و برای تایید تشخیص دستور انجام آزمایش میدهد. اگر نوزاد به شیر آلرژی داشته باشد، متخصص اطفال توصیه میکند که لبنیات حاوی پروتئین گاوی از تغذیه کودک حذف شود و شیر خشک فعلی نیز عوض شود.
حساسیت به پروتئین شیر گاو چیست؟
نوزادانی که به شیر حساسیت دارند، سیستم ایمنی بدنشان واکنش منفی به پروتئینهای موجود در شیر گاو نشان میدهد. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، بروز حساسیت به معنی واکنش نشان دادن به فراودههای لبنی مصرفی مادر است، پروتئینهای شیر از شیر سینه به نوزاد شیرخوار منتقل میشود؛ اما اگر نوزاد شیر خشک میخورد، در اصل به پروتئینهای شیر گاوی موجود در شیر خشک حساسیت دارد. در هر حال سیستم ایمنی پروتئین گاوی را یک ماده خارجی تلقی میکند و بدن در تلاش برای دفع حمله هیستامین و مواد شیمیایی دیگری تولید میکند که باعث بروز علائم آلرژیک در بدن میشود. بعضی نوزادان به شیر گوسفند و بز نیز حساسیت دارند، چون این شیرها نیز حاوی پروتئینهای مشابهی هستند.
فقط حدود ۲ تا ۷.۵ درصد از نوزادان زیر یک سال به شیر گاو آلرژی دارند. این حساسیت معمولاً تا سن سه سالگی از بین میرود، البته حساسیت در بعضی موارد تا سن ۶ یا ۸ سالگی نیز باقی میماند. حساسیت به شیر گاو گاهی تا دوران بزرگسالی نیز برطرف نمیشود، به ویژه اگر سابقه خانوادگی حساسیت به شیر وجود داشته باشد.
آلرژی به شیر یا عدم تحمل لاکتوز
حساسیت به لبنیات یا شیر و عدم تحمل لاکتوز ارتباطی به هم ندارند. بروز علائم در نوزادان دچار آلرژی به شیر یا لبنیات به این دلیل است که سیستم ایمنی شیر و دیگر فراوردههای لبنی را به مثابه مهاجمی خطرناک میبیند و واکنش نشان میدهد. این واکنش کهیر، دل آشوبه، استفراغ، مدفوع خونی و حتی شوک آنافیلاکسی را به دنبال دارد که یک واکنش آلرژیک کشنده محسوب میشود. اما عدم تحمل لاکتوز از این موضوع نشأت میگیرد که دستگاه گوارش نوزاد نمیتواند قند شیر (لاکتوز) را به دلیل کمبود لاکتاز هضم کند. لاکتوز آنزیمی است که توسط سلولهای موجود در غشاء پوشش دهنده روده کوچک تولید میشود و وجود آن برای سوخت و ساز لاکتوز ضروری است.
علل
پزشکان از علت دقیق حساسیت به پروتئین شیر گاو اطلاع ندارند و فقط میدانند که این عارضه نوعی واکنش آلرژیک در دستگاه گوارش است. هیچ شواهدی دال بر ارثی بودن عدم تحمل پروتئین شیر و تاثیر زود یا دیر شیر دادن بر بروز این حساسیت وجود ندارد.
علائم
نخستین علائم آلرژی به شیر در نوزادان غالباً چند روز تا چند هفته پس از نخستین تغذیه نوزاد با شیر خشک تهیه شده از شیر گاوی بروز مییابد.
شایعترین علائم آلرژی به شیر در نوزادان شیرخوار عبارت است از:
- تف کردن مکرر نوزاد
- استفراغ
- نشانههای دل درد مانند، از قبیل گریه مداوم و شدید و بیقراری نوزاد به ویژه پس از شیر خوردن
- اسهال
- مدفوع خونی
- کم بودن وزن نوزاد
- کهیر
- راش زبر و ناهموار
- سرفه کردن یا خس خس ریه نوزاد
- گرفتن بینی و ریزش اشک از چشم نوزاد
- سخت نفس کشیدن و ورم به ویژه در دهان و گلو یا حتی بروز واکنش آلرژیک مرگبار آنافیلاکسی
برخی نوزادان واکنشی تاخیری به شیر گاو دارند و علائم پس از چند ساعت یا حتی چند روز بعد بروز مییابد. اگزما، رفلاکس (بالا آوردن مقدار نسبتاً زیادی شیر)، کولیک، اسهالی که گاهی مخاط و خون در آن وجود دارد، و یبوست با درصد شیوع کمتر از علائم این مشکل به شمار میآید.
داروخانه های با شیر رژیمی در نزدیکی مطب در کرمانشاه:
PDF
داروخانه دکتر رضایی
داروخانه دکتر همتی
داروخانه دکتر رازی
داروخانه دکتر لطفی ( کوکب رشیدی)
داروخانه دکتر مرضیه سلیمانی (فرهنگیان فاز یک بالاتر از چهارراه فهمیده)
داروخانه دکتر علیرضا میرزایی ( الهیه)
Aptamil HA PROSYNEO
داروخانه دکتر شورانگیز رضایی
داروخانه دکتر لطفی
داروخانه رازی
داروخانه رسولی تبار
داروخانه دکتر کامران شریفی ( دولت اباد نرسیده به ۴۰ متری)
PEPTI (1,2) and Pepti junior
داروخانه دکتر همتی
داروخانه دکتر رازی
داروخانه دکتر رسولی تبار
داروخانه دکتر کامران شریفی
دکتر شورانگیز رضایی