اسهال و استفراغ در کودکان می‌تواند به دلیل عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، مسمومیت غذایی یا سایر عوامل ایجاد شود. در این شرایط، تغذیه مناسب برای جلوگیری از کم‌آبی بدن و بهبود سریع‌تر بسیار مهم است. در اینجا یک رژیم غذایی مناسب برای کودکان مبتلا به اسهال و استفراغ ارائه شده است:
اصول کلی رژیم غذایی در اسهال و استفراغ کودکان:
۱. جلوگیری از کم‌آبی: مهم‌ترین نکته در این شرایط، تأمین مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته است.
۲. غذاهای سبک و ساده: از غذاهایی استفاده کنید که هضم آن‌ها آسان باشد.
۳. پرهیز از غذاهای چرب و سنگین: این غذاها می‌توانند وضعیت را بدتر کنند.
۴. تغذیه با حجم کم و دفعات بیشتر: به جای وعده‌های سنگین، وعده‌های کوچک و مکرر به کودک بدهید.
رژیم غذایی مناسب برای کودکان با اسهال و استفراغ:
۱. مایعات و الکترولیت‌ها
- محلول‌های ORS (او آر اس): این محلول‌ها حاوی آب، نمک و قند هستند و به جبران الکترولیت‌های از دست رفته کمک می‌کنند.
- آب: اگر کودک استفراغ نمی‌کند، آب ساده به مقدار کم و مکرر به او بدهید.
- چای کمرنگ: چای بابونه یا چای سیاه کمرنگ (بدون شیرین‌کننده) می‌تواند مفید باشد.
- سوپ رقیق: سوپ مرغ یا سبزیجات بدون چربی و ادویه.
۲. غذاهای جامد سبک
- موز: موز به دلیل داشتن پتاسیم و فیبر، به بهبود اسهال کمک می‌کند.
- برنج سفید: برنج ساده و بدون چربی هضم آسانی دارد.
- سیب پخته یا کمپوت سیب: سیب پخته به دلیل داشتن پکتین، به کاهش اسهال کمک می‌کند.
- نان تست: نان تست ساده یا بیسکویت‌های ساده و کم‌شکر.
- پوره سیب‌زمینی: سیب‌زمینی پخته و له‌شده بدون کره یا شیر.
۳. غذاهای پروبیوتیک
- ماست پروبیوتیک: ماست حاوی باکتری‌های مفید است که به بهبود فلور روده کمک می‌کند. از ماست ساده و کم‌چرب استفاده کنید.
۴. وعده‌های غذایی کوچک و مکرر
- به جای دادن وعده‌های سنگین، وعده‌های کوچک و مکرر به کودک بدهید. این کار به هضم بهتر غذا و جلوگیری از استفراغ کمک می‌کند.
غذاها و نوشیدنی‌هایی که باید اجتناب شوند:
۱. شیر و لبنیات پرچرب: ممکن است هضم آن‌ها در این شرایط سخت باشد.
۲. غذاهای چرب و سرخ‌کرده: این غذاها می‌توانند اسهال را بدتر کنند.
۳. نوشیدنی‌های شیرین: نوشابه، آبمیوه‌های صنعتی و نوشیدنی‌های قندی می‌توانند اسهال را تشدید کنند.
۴. غذاهای ادویه‌دار: ادویه‌ها می‌توانند معده را تحریک کنند.
۵. غذاهای فیبردار: سبزیجات خام، میوه‌های فیبردار (مانند پرتقال) و غلات کامل ممکن است اسهال را بدتر کنند.
نمونه برنامه غذایی یک روزه برای کودک با اسهال و استفراغ:
صبحانه:
- نان تست ساده (۱ برش)
- موز (½ عدد)
- چای بابونه کمرنگ (۱ فنجان)
میان‌وعده صبح:
- سیب پخته (½ عدد)
ناهار:
- برنج سفید ساده (½ فنجان)
- سوپ مرغ رقیق (۱ فنجان)
میان‌وعده بعدازظهر:
- ماست پروبیوتیک ساده (½ فنجان)
شام:
- پوره سیب‌زمینی (½ فنجان)
- نان تست ساده (۱ برش)
قبل از خواب:
- چای کمرنگ (۱ فنجان)
