خوب است ابتدا با دلایل شایع کم اشتها بودن کودکان آشنا شویم. این عوامل ممکن است به کم اشتها یا بی اشتها شدن کودک شما بینجامد و در نهایت باعث ضعیف شدن او شود:
- کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن
- بیماری یا شرایط پزشکی خاص
- تاخیر در رشد کودک که باعث اختلال در درک گرسنگی می‌شود
- اختلالات حسی دهانی (Oral sensory problems)
- مصرف برخی از داروها
- بدن درد یا درد در دهان
- اسهال یا یبوست
- استرس
- سپری کردن پایان جهش رشد (کودکان هنگامی که رشد نمی‌کنند کمتر میل به غذا خوردن دارند)
- ریزه خواری و خوردن میان وعده‌های متعدد یا نامنظم بین وعده‌های غذایی اصلی
- مجبور کردن کودک به خوردن غذا بیش از تمایل او
راه های تقویت و افزایش اشتهای کودکان
نکته مهمی که وجود دارد این است که کودک تازه به دنیا آمده تا ۶ ماهگی بسیار حساس است و برای افزایش اشتها با روش‌های شامل خوراکی، توصیه می‌کنیم که ابتدا با پزشک مشورت کنید. از ۶ ماهگی به بعد که غذای عادی وارد رژیم غذایی کودک می‌شود، می‌توانید تعدادی از مواد غذایی خاص را برای افزایش اشتهای کودک به او بدهید. برخی از مواد غذایی اشتها آور به عنوان راه کمک به افزایش اشتهای کودک ۶ ماه به بالا عبارتند از تخم مرغ، موز، آلو، آب هویج و سیب زمینی. برای کودکان ۸ ماه به بالا نیز می‌توان پنیر و آب لیمو را هم به غذای آن ها اضافه کرد.
همچنین شما می‌توانید تکنیک‌های مختلفی را برای تقویت اشتهای کودکان کم اشتها بر اساس سن آن‌ها انجام دهید از جمله:
تقویت اشتهای کودکان زیر یک سال
- هنگام شیردهی، کودک را در حالت صاف (مانند ایستاده) قرار دهید.
- به کودکانی که شیرخشک می‌خورند، وعده‌های کوچک‌تر اما با تعداد بیشتری غذا بدهید (هر ۱ تا ۳ ساعت یک بار).
- زمان شیردهی را به ۳۰ دقیقه محدود کنید.
- اگر نوزاد با شیشه شیر تغذیه می‌کند و پس از کمی شیر خوردن سریعا خسته می‌شوند، سر شیشه شیر را با یک سر شیشه کوچک‌تر و نرم‌تر عوض کنید.
- نوزاد را برای غذا خوردن در شب یا در بین چرت‌های طولانی، بیدار کنید. اجازه ندهید کودک تمام شب یا مدت طولانی بدون غذا خوردن سپری کند (تا وقتی به وزن مناسب برسد).
- اگر کودک حساس شده یا حواس او پرت شده است، سعی کنید او را در یک اتاق تاریک و ساکت، آرام کنید. از مکان‌های شلوغ و پر سر و صدا دوری کنید تا کودک آرام شده و برای شیردهی آماده شود.
- جهت تغییر شیرخشک کودک به یک محصول پر کالری‌تر و با پروتئین بالاتر با پزشک مشورت کنید. بدون تجویز پزشک، شیر خشک را تغییر ندهید.
تقویت اشتهای کودکان یک سال به بالا
- برای غذا خوردن، برنامه غذایی منظم داشته باشید. معمولا سه وعده غذایی اصلی و دو تا سه میان وعده در روز مناسب است. این وعده‌ها را هر روز تقریبا در یک ساعت مشخص داشته باشید. غیر از آب، از مصرف نوشیدنی‌ها و میان وعده‌های دیگر خارج از این زمان‌ها پرهیز کنید.
- مصرف مایعات مانند آبمیوه‌ها و شیر را محدود کنید. چرا که مایعات می‌توانند اشتها را کاهش داده و باعث شوند کودک غذای جامد کمتری بخورد. نوشیدنی را در بین یا آخر غذا به کودک بدهید.
- غذا را در مکانی ساکت و بدون حواس پرتی بخورید.
- سعی کنید فرصت غذا خوردن با کودکان دیگر را به کودک خود بدهید زیرا این موضوع او را تشویق به خوردن بیشتر می‌کند.
- همراه کودک غذا بخورید و با او تعامل داشته باشید تا کودک از لحاظ ذهنی درگیر و مشتاق غذا خوردن شود.
- زمان غذا خوردن را برای وعده‌های اصلی به ۳۰ دقیقه و برای میان وعده‌ها به ۱۵ دقیقه محدود کنید.
- کودک را مجبور به غذا خوردن نکنید زیرا اضطراب باعث مقاومت کودک در خوردن می‌شود.
- از انواع بهترین شربت تقویتی برای کودکان کم اشتها در صورت تشخیص نیاز و تجویز توسط پزشک استفاده کنید.
- کودک را به فعالیت در زمان قبل از وعده‌های غذایی تشویق کنید.
- تا حد ممکن تنوع غذایی را زیاد کنید تا کودک رغبت بیشتری به غذا خوردن پیدا کند.
- برای تقویت کودک می‌توانید غذای او را با مواد پرکالری درست کنید و غذاهای غنی شده با پروتئین مناسب به او بدهید (در این کار زیاده روی نکنید)
