آبله مرغان یک بیماری نسبتاً شایع در کودکان است. البته بزرگسالان هم به آن دچار می‌شوند و نشانه‌های آبله مرغان در آنها شدیدتر است. این بیماری ویروسی است و شدیداً واگیر دارد.
آبله مرغان دقیقاً چیست؟
این بیماری که علت بروز آن، ویروس «واریسلا زوستر» است، دانه‌های قرمزی روی پوست ایجاد می‌کند که ممکن است تعدادشان به ۵۰۰ عدد هم برسد. این بیماری معمولاً خفیف است و بهبود پیدا می‌کند، اما در مواردی نادر ممکن است مشکلاتی در بدن ایجاد کند که حتی منجر به مرگ بیمار بشود.
از زمانی‌که واکسن آبله مرغان ساخته شد، شیوع این بیماری بسیار کمتر شد. اما تا قبل از آن در آمریکا سالانه ۱۱۰۰۰ نفر از مبتلایان آبله مرغان به بیمارستان مراجعه می‌کردند و ۱۰۰ نفر از این بیماری جانشان را از دست می‌دادند.
نشانه‌های آبله مرغان را بهتر بشناسیم!
از زمانی که در معرض ویروس قرار می‌گیریم، به مدت ۱۰-۱۲ روز طول می‌کشد تا اولین نشانه‌های آبله مرغان ظاهر شود. این بیماری به‌طور متوسط بین ۵-۱۰ روز طول می‌کشد، که در این زمان بیمار نیاز به استراحت و مراقبت دارد. رایج‌ترین نشانه‌های آبله مرغان موارد زیر هستند:
- دانه‌های قرمزی که اول روی سر و بدن ظاهر می‌شوند و بعداً به صورت، دست‌ها و پاها هم می‌رسند. تعداد این دانه‌ها بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ عدد است که خارش شدیدی در پوست ایجاد می‌کنند.
- تب
- سرفه کردن
- بدخلقی و بی‌حوصلگی
- سردرد
- بی‌اشتهایی
معمولاً آبله مرغان به‌راحتی از علائم‌اش مشخص می‌شود. در بعضی موارد نادر برای تشخیص آبله مرغان در نوزادان و کودکان نیاز به آزمایش است.
عوارض آبله مرغان
این بیماری در بسیاری از موارد عوارض ندارد، اما در بعضی از موارد باعث آلودگی باکتریایی بعضی از نواحی بدن مثل پوست، استخوان، شش، مفاصل و خون می‌شود. در بعضی از موارد بسیار نادر این ویروس مغز را آلوده می‌کند. درست است که این موارد نادر هستند، اما خطرات جدی را به دنبال دارند.
پیشگیری از آبله مرغان
کسی که تا به حال یک‌بار به آبله مرغان مبتلا شده باشد، به‌احتمال نزدیک به صد در صد دیگر مبتلا نخواهد شد. اما برای افرادی که مبتلا نشده‌اند، واکسن آبله مرغان یکی از روش‌های موثر برای پیشگیری از ابتلا است. واکسن آبله مرغان در واقع نسخه‌‌ی ضعیف‌شده‌ی ویروس است. ویروس آبله مرغان در آزمایشگاه اصلاح یا تضعیف می‌شود. بدن در مقابل ویروس ضعیف شده قرار می‌گیرد و سیستم ایمنی در برابر ویروس مقاوم می‌شود.
بیش از ۹۹ درصد کودکان با واکسیناسیون، در مقابل آبله مرغان مقاوم می‌شوند. در بزرگسالان تزریق اول واکسن احتمال ابتلا به بیماری را تا ۷۸ درصد کاهش می‌دهد و این عدد در تزریق دوم به ۹۹ درصد می‌رسد.
۲ درصد از کودکان واکسینه شده، به آبله مرغان مبتلا می‌شوند. اما نشانه‌های آبله مرغان در آنها خفیف است و بیماری زودتر خوب می‌شود.
بسیاری از پدرها و مادرها سعی می‌کنند کودک خود را در معرض آبله مرغان قرار بدهند تا بیماری را بگیرد و در بزرگسالی نسبت به آن مقاوم باشد. اما خوب است بدانید دریافت واکسن آبله مرغان بهتر از این است که یک‌بار به آن مبتلا شویم.
چه کسانی می‌توانند از واکسن آبله مرغان استفاده کنند؟
- همه‌ی کودکان زیر ۱۳ سال باید یک بار در حدود ۱۲-۱۵ ماهگی و یک بار بین ۴-۶ سالگی واکسینه شوند.
- همه‌ی افراد بالای ۱۳ سالی که تا به حال به آبله‌مرغان مبتلا نشده‌اند باید دو بار به فاصله ۴-۸ هفته واکسینه شوند.
- اگر واکسن دریافت نکرده‌اید و در معرض ویروس قرار گرفته‌اید، واکسینه شدن تا ۷۲ ساعت بعد از مواجهه با ویروس می‌تواند موثر واقع شود و از ابتلا به بیماری جلوگیری کند.
چه کسانی نباید از واکسن آبله مرغان استفاده کنند؟
- کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- کسانی که به ژلاتین و آنتی‌بیوتیک آلرژی شدید دارند.
- کسانی که نسبت به تزریق واکسن اول آلرژی نشان داده‌اند نباید دوز دوم را مصرف کنند.
- زنانی که باردار هستند یا می‌خواهند باردار شوند. (اگرچه بهتر است قبل از بارداری فرد واکسن را بزند تا در دوران بارداری به آبله مرغان دچار نشود.)
درمان آبله‌مرغان
در اکثر موارد، درمان آبله مرغان پیچیدگی خاصی ندارد. استراحت کردن، نوشیدن مایعات زیاد و استفاده از داروهایی که تب را پایین می‌آورند، به درمان آبله‌مرغان کمک می‌کند. در مواردی که آبله‌مرغان شدید باشد دکتر داروهای ضدویروسی تجویز می‌کند. برای کنترل تب هم معمولاً از استامینوفن استفاده می‌شود.
در کل بیماری آبله مرغان دیگر جای نگرانی ندارد و در اکثر موارد با واکسیناسیون پیشگیری می‌شود. در بدن کسانی که به آبله‌مرغان مبتلا می‌شوند، بعد از پایان بیماری ویروس باقی می‌ماند و طی سال‌ها یا حتی دهه‌ها بعد ممکن است خود را به صورت بیماری زونا نشان بدهد.
آبله مرغان بیماری بسیار واگیردار است و خیلی زود فقط چند روز پس از ابتلا پخش می شود. بچه ها با سرفه و عطسه کردن و رد و بدل اسباب بازی ها با همسالانشان باعث انتشار این بیماری می شوند. کودکی که به این بیماری دچار شده است حتی چند روز قبل از نشان دادن هرگونه علائمی ناقل این بیماری است. و هر کودکی که با او بازی کرده باشد، به احتمال خیلی زیاد این بیماری را خواهد گرفت.
دوره ی قرنطینه برای آبله مرغان از همان زمانی که متوجه بیماری شدید آغاز می شود و تا زمان از بین رفتن همه ی تاول ها ادامه می یابد. اگر متوجه شدید که کودکتان با بچه ای که مبتلا به آبله مرغان بوده است بازی کرده، مطمئن باشید که او نیز مبتلا خواهد شد، پس مراقبت های ویژه را انجام دهید.
اجازه ندهید که بچه ی مبتلا به آبله مرغان در اطراف افراد بزرگسال و سالخورده رفت و آمد کند.
راه های مختلفی برای تسهیل این بیماری وجود دارد که می توانید انجام دهید. یکی از این راه ها کاهش خارش آبله ها است. دقت داشته باشید که با خاراندن این آبله ها به زخم تبدیل خواهند شد. می توانید به فرزندتان آنتی هیستامین بدهید تا از خارش آن کم شود.
از دادن هرگونه تب بر آسپیرین دار به کودک اجتناب کنید. اگر کودکی هرگونه علائم بیماری ویروسی را داشته باشد و به او آسپیرین داده شود، می تواند منجر به سندرم ری و حتی مرگ شود. فقط از استامینوفن برای کاهش درد و پایین آوردن تب استفاده کنید.
ویتامین A و C برای او بسیار مفید است. به کودک مقدار زیادی آبمیوه بدهید.
اگر آبله ای روی بدن بچه هست که نمی افتد، به هیچ وجه خودتان اقدام به کندن آن نکنید. چون ممکن است باعث زخم شدن آن شود. خواباندن بچه در وان آب گرم، باعث خواهد شد که تاول خود به خود کنده شود .
